ในชีวิตประจำวัน เราอาจพบเห็นคนเมาเหล้าอยู่บ่อยๆ โดยเฉพาะเมื่อมีการสังสรรค์หรือมีงานเลี้ยงเนื่องในโอกาสต่างๆ คนเมาเหล้ามักจะมีกลิ่นเหล้าเหม็น คลุ้ง เดินโซเซ คดไปคดมาไม่ตรงทาง พูดเสียงอ้อแอ้ไม่ชัดเจน บางครั้งก็พูด จาไม่รู้เรื่อง คนเมาเหล้ามักมีอาการคลื่น ไส้และอาเจียนออกมา เป็นที่รังเกียจของผู้พบเห็น คนเมาเหล้าก็เพราะได้ดื่มเหล้า หรือเครื่องดื่มที่มีสารแอลกอฮอล์เข้าไป เครื่องดื่มที่มีสารแอลกอฮอล์นี้มีหลายประเภท เช่น เบียร์ เหล้าองุ่นหรือไวน์ เหล้าหรือสุรา วิสกี้ บรั่นดี ยิน และรัม เป็นต้น เครื่องดื่มแต่ละประเภทมีแอลกอฮอล์ในปริมาณมากน้อยต่างกัน ยิ่งมีแอลกอฮอล์มาก ก็จะยิ่งมีพิษมีภัยมากขึ้น แอลกอฮอล์เป็นสารธรรมชาติที่ได้จากการหมักน้ำตาลจากข้าว องุ่น ข้าวโพด ฯลฯ กับยีสต์ เกิดเป็นสารที่เรียกว่า เอทานอล (ethanol) ซึ่งเป็นองค์-ประกอบหลักใน เครื่องดื่มประเภทสุรา แอลกอฮอล์เป็นสารที่มีคุณสมบัติทำให้เกิดการเสพติดได้ โดยไปกระตุ้นสมองในส่วนที่เกี่ยวข้อง กับความอยาก ทำให้ผู้เสพเกิด ความพอใจ และมีความต้องการใช้ซ้ำอีก หักห้ามใจไม่ได้ จนนำไปสู่การติดในที่สุด การดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์เข้าไปมาก มีผลเสียต่อสุขภาพอย่างมาก เพราะแอลกอฮอล์กระจายในร่างกายได้อย่างรวดเร็ว ทำให้สมองและการทำงานของระบบประสาทและกล้ามเนื้อต่างๆ บกพร่อง คนเมาเหล้าจะมองเห็นภาพไม่ชัดเจน เห็นภาพซ้อน การประสานงานระหว่างสายตา สมอง และการกระทำไม่สัมพันธ์กัน ดังนั้น การขับขี่ยานพาหนะในขณะที่มีอาการเมาจึงอาจเกิดอุบัติเหตุได้ง่าย นอกจากนั้น ยังอาจเกิดอาการใจสั่น จำอะไรไม่ได้ และรู้สึกคลื่นไส้ อาเจียน หากดื่มบ่อยๆจะเกิดการเสพติด เมื่อไม่ได้ดื่มจะปวดศีรษะ หงุดหงิด กระวนกระวาย นอนไม่หลับ ตาสู้แสงไม่ได้ และหากเป็นมากอาจเกิดอาการประสาทหลอน หูแว่ว หวาดระแวง กลัวคนจะมาทำร้าย บางครั้งอาจเกิดอาการกระตุกทั้งตัว ชักเกร็ง สับสน จำวัน เวลา สถานที่ และบุคคลไม่ได้ ผู้ที่ดื่มนานๆอาจมีอาการตัวเหลือง ท้องบวม และบวมตามแขนขาร่วมด้วย และอาจกลายเป็นโรคตับแข็งในที่สุด ผู้ป่วยที่เป็นโรคนี้จะมีอาการเบื่ออาหาร ผอม อ่อนเพลีย เลือดออกง่าย เส้นเลือดโป่งพอง และเกิดอาการไตวาย คือ ไตไม่สามารถกำจัดของเสียออกจากร่างกายได้ จนอาจเสียชีวิต นอกจากนั้น ฤทธิ์ของแอลกอฮอล์ยังอาจทำให้เป็นโรคตับอักเสบ หลอดเลือดในกระเพาะอาหารอักเสบเป็นแผล สมองเสื่อม ความจำบกพร่อง ระบบภูมิต้านทานโรคต่ำลง ร่างกายติดเชื้อได้ง่าย และยังเป็นสาเหตุของโรคความดันโลหิตสูง โรคเลือดในสมองและหัวใจอุดตัน และโรคมะเร็ง โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ถ้าหญิงที่ตั้งครรภ์ติดแอลกอฮอล์ อาจมีผลทำให้ทารกเสียชีวิตในครรภ์ และเกิดการแท้งได้ หรือทำให้เด็กที่เกิดมามีความผิดปกติทาง ร่างกายและสติปัญญาอีกด้วย นอกเหนือจากผลเสียที่มีต่อสุขภาพแล้ว ผู้ดื่มแอลกอฮอล์ยังได้รับผลเสียทาง อ้อมอีกมาก เช่น หากขับรถในขณะมึนเมา อาจประสบอุบัติเหตุร้ายแรงได้ หากดื่มนานๆ จะมีความจำบกพร่อง ทำให้ทำงานผิดพลาด ในขณะมึนเมาจะขาดสติ และขาดการควบคุมตนเอง ทำให้เสียบุคลิกภาพ และอาจเกิดการทะเลาะวิวาทขึ้น นอกจากนั้น การซื้อเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ทำให้เสียค่าใช้จ่ายมาก อาจทำให้ครอบครัวเกิดปัญหาทางการเงินได้ ในเมื่อเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์มีพิษภัยดังกล่าวแล้ว เราคงสงสัยว่า เหตุใดจึงยังคงมีคนดื่มกันอีก สาเหตุสำคัญมีหลายประการ คือ
๑. คนมีปัญหาที่ทำให้เกิดความเครียด ในชีวิตประจำวันคนเรามักประสบปัญหาต่างๆ ในการดำรงชีวิต เช่น ปัญหาในการเรียน ปัญหาความขัดแย้ง กับเพื่อน ปัญหาการเงิน ปัญหาความไม่เข้าใจกันในครอบครัว และปัญหาการทำงาน เมื่อไม่สามารถเผชิญ กับปัญหาและแก้ปัญหาได้ จึงหันมาดื่มสุราเพื่อลดหรือคลายความเครียด เพราะเมื่อดื่มเข้าไป ในระยะแรกจะรู้สึกผ่อนคลาย คึกคัก ลืมปัญหาไปได้ชั่วขณะหนึ่ง จึงเป็นเหตุผลที่ผู้ดื่มใช้อ้างเพื่อดื่มต่อไป ในที่สุดจะทำให้เกิดอาการติดแอลกอฮอล์ และได้รับผลเสียตามมาอย่างมาก
๒. ความอยากลองสิ่งใหม่ๆ เยาวชนจำนวนมากเห็นว่า การดื่มเครื่องดื่ม ที่มีแอลกอฮอล์เป็นสิ่งใหม่ที่เป็นเรื่องท้าทาย ตื่นเต้น น่าสนุก ทำให้อยากลองดื่ม เมื่อดื่มแล้วก็อาจติดใจ และอยากดื่มต่อไป จนเกิดอาการติดในที่สุด และผลสุดท้ายก็จะได้รับพิษภัยต่างๆ ตามมา
๓. กลุ่มเพื่อนชักชวน และไม่กล้าปฏิเสธ เนื่องจากมีความเข้าใจว่า หากไม่ร่วมดื่มจะถือว่าไม่รักพวกพ้อง และคิดว่า ตนสามารถควบคุมการดื่มได้ สามารถดื่มโดยไม่ติด ทำให้เกิดความชะล่าใจ และดื่มต่อไป จนกระทั่งติดในที่สุด
๔. ความเชื่อและวัฒนธรรมของสังคม ความเชื่อและค่านิยมของคนในสังคมที่เห็นว่า การดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์เป็นเรื่องปกติธรรมดา ช่วยให้เกิดความสนุกสนาน เพลิดเพลิน หรือใช้รักษาโรคได้ และไม่คิดว่าจะเป็นอันตรายต่อตนเอง
๕. อิทธิพลของการโฆษณาชวนเชื่อของสื่อต่างๆ สื่อมวลชนจำนวนมาก เช่น โทรทัศน์ วิทยุ ภาพยนตร์ ละคร เพลง และหนังสือ พยายามชักชวนให้ผู้คนมีค่านิยมในการดื่ม เครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ โดยโฆษณาหรือสร้างภาพว่า การดื่มเป็นเรื่องของผู้มีรสนิยมสูง ทำให้คนหลงเชื่อ เมื่อเผชิญปัญหา ผู้ที่ฉลาดควรหาทาง ผ่อน-คลายความเครียดที่เหมาะสม ไม่เป็นโทษต่อตนเองและผู้อื่น เช่น พูดคุยระบายความเครียดกับผู้ที่ไว้วางใจ หรือทำกิจกรรม เช่น เล่นกีฬา เล่นดนตรี และรู้จักคิดวิเคราะห์ปัญหา เพื่อหาสาเหตุและวิธีแก้ไข โดยการปรึกษาหรือขอความช่วยเหลือจากผู้อื่นตามความเหมาะสม ไม่หลงเชื่อต่อคำชักชวนหรือคำโฆษณาต่างๆ โดยง่าย รู้จักคิดและ วิเคราะห์แยกแยะว่าอะไรควรและ อะไรไม่ควร โดยพิจารณาถึงผลที่จะตามมาทั้งระยะสั้นและระยะยาว และเลือกสิ่งที่จะเป็นประโยชน์ต่อคุณภาพชีวิตของตนเองในระยะยาว ไม่หลงเพลิดเพลินกับความสุขชั่วขณะ แต่ต้องรับผลเสียในระยะยาว ผู้ที่คิดและทำได้เช่นนี้ จะสามารถรักษาตนให้ปลอดภัยจากพิษภัยของแอลกอฮอล์ได้ ส่วนผู้ที่ติดแอลกอฮอล์ไปแล้ว ก็ควรปรึกษาแพทย์ และเข้ารับการบำบัดรักษา เพื่อจะได้มีชีวิตที่มีคุณค่า ไม่ตกเป็นทาสของแอลกอฮอล์ต่อไป